نمونه خوانی ترجمه کتاب: نمونه خوانی چیست؟ ویراستاری چیست؟ تفاوت نمونه خوانی و ویراستاری در چیست؟ چرا نمونه خوانی کتاب ترجمه شده نیاز است؟ آیا نمونه خوانی نوعی بازبینی است؟ تفاوت نمونه خوانی با بازبینی چیست؟ آیا می توان از نرم افزارهای چک املا و غلط گیری و ویراستاری برای نمونه خوانی کتاب استفاده کرد؟ مشخصات یک نمونه خوان خوب چیست؟ در این مقاله به نمونه خوانی ترجمه کتاب می پردازیم.
| ثبت سفارش ترجمه کتاب | مشاوره قبل از ثبت سفارش |
چرا نمونه خوانی ترجمه کتاب مهم است؟
اصطلاحات نمونه خوانی (Proofreading)، ویراستاری (Editing)، بازبینی (Reviewing) در ترجمه و تالیف فارسی به طور جایگزین استفاده می شوند. هرچند عملا کار یکسانی انجام می دهند و همگی با هدف بهبود کیفیت محتوای در دست پیش می روند، اما تفاوت های جزئی با هم دارند. در این مقاله به بحث در مورد نمونه خوانی و هدف از نمونه خوانی می پردازیم. چرا نمونه خوانی کتاب های ترجمه شده اهمیت دارد؟
در این مقاله می خوانیم:
- نمونه خوانی چیست و چرا نیاز است؟
- تفاوت نمونه خوانی با بازبینی در چیست؟
- آیا می توان برای نمونه خوانی از نرم افزار استفاده کرد؟
- مشخصات یک نمونه خوان حرفه ای چیست؟
صرفنظر از مهارت و توانمندی های یک مترجم، اغلب ممکن است اشتباهاتی در ترجمه یا دستور زبان رخ دهد. تجربه نشان داده است که فعالیت مستمر در یک زبان موجب می شود. مترجم به دستور زبان و قواعد آن زبان عادت کند و روی عملکرد وی در زبان دوم تاثیر می گذارد.
به هر حال اشتباهاتی در انتخاب واژگان و دستور زبان ممکن است در ترجمه کتاب رخ دهد. این گونه اشتباهات ممکن است جزئی و قابل اغماض باشد. اما انتخاب معنای نامناسب برای واژه یا عبارات خاص، از قلم افتادن جمله یا بخشی از جمله و یا حتی ترجمه یک واژه خاص ممکن است کل معنا و مفهوم محتوا را به مخاطره بیاندازد.
هرچند مترجم ممکن است کل کتاب اصلی (متن منبع) و کتاب ترجمه شده (متن مقصد) را یک یا چند بار مرور کند، اما هنوز می توان اشتباهات یا خطاهای سهوی در محتوا پیدا کرد. بنابراین نمونه خوانی برای ترجمه کتاب اهمیت دارد. نمونه خوانی بایستی توسط یک متخصص صورت گیرد، کسی که تعلیمات زبان شناختی دیده، به زبان مقصد و منبع تسلط داشته باشد.
نمونه خوانی در بیوم ترجمه کتاب BTS توسط متخصص حوزه محتوا و یک متخصص زبان شناسی و ترجمه انجام می شود. اما ممکن است از خودمان سئوال کنیم وقتی کتاب توسط یک مترجم حرفه ای و با مهارت ها و صلاحیت های مورد نیاز ترجمه شده است، توسط شخص ثالث ویراستاری شده است، بازنگری همکار دارد، چرا به نمونه خوانی نیاز دارد؟
نمونه خوانی چیست و چرا نمونه خوانی نیاز است؟
عموما نمونه خوانی به معنی بررسی نسخه اولیه یا الکترونیک یک کتاب و شناسایی و تصحیح هر گونه اشتباه و خطا در متن یا مفهوم محتوا است. نمونه خوانی کتاب ترجمه شده به معنی خواندن و رفع اشتباهات احتمالی در ترجمه کتاب است.
نمونه خوانی تخصصی است که به بهبود کیفیت ترجمه کتاب کمک می کند و ترجمه کتاب را به سطح بالایی از خوانایی و کیفیت می رساند. مترجم کتاب حین کار ممکن است اشتباهاتی داشته یا بخشهایی از کار را از قلم بیاندازد و یا حتی واژگان نامناسب استفاده کند. وظیفه نمونه خوان پیدا کردن از قلم افتادگی و اشتباهات معنایی و دستور زبان در ترجمه کتاب است، اما بر خلاف ویراستاری که در مراحل اولیه و میانه کار ترجمه کتاب انجام می شود، نمونه خوانی آخرین مرحله از برگردان یک کتاب از زبان منبع به زبان مقصد است.
نمونه خوانی یا بازبینی: تفاوت آنها در چیست؟
گاهی خدمات ارائه شده توسط نمونه خوان به دو بخش یا وظیفه جداگانه تقسیم می شود: نمونه خوانی (Proofreading) و بازبینی (Revision). تفاوت نمونه خوانی و بازبینی در موارد زیر است:
- نمونه خوانی با استفاده از متن هدف یا همان متن ترجمه شده کتاب انجام می شود. به عبارت دیگر، نمونه خوانی روی یک محتوا و یک زبان انجام می شود که همان زبان و محتوای هدف یا مقصد است.
- بازبینی ترجمه روی هر دوی محتوا و متن منبع و مقصد انجام می شود. یعنی بازبینی با استفاده از متن منبع روی متن مقصد انجام می شود.
بنابراین می توان نتیجه گرفت: نمونه خوانی با هدف چک صحیح و سلیس بودن محتوای ترجمه شده و ترجمه شدن تمامی جملات و محتوا و مفهوم متن منبع انجام می شود. نمونه خوان به تصحیح کتاب ترجمه شده از نظر هر گونه اشتباه املایی، گرامری، معنایی و مفهومی می پردازد و سبک و قالب بندی کتاب ترجمه شده را تایید می کند؛ اما اینکار تضمین 100 درصد برای انتقال معنا و مفهوم متن منبع از طریق متن مقصد نیست، زیرا نمونه خوانی فقط روی متن و محتوای مقصد انجام می شود.
بازبینی با هدف تصحیح تمامی اشتباهاتی که نمونه خوان نیز رفع می کند انجام می شود که همراه آن مقایسه با متن منبع نیز انجام می شود و مشکلات قالب بندی و سبک محتوا و استفاده از واژگان صحیح بررسی می شود. در بازبینی حتی ممکن است روی ظاهر محتوا و حروفچینی کتاب مانور داده شود تا همانند قالب و سبک متن منبع باشد.
اکثر مواقع نمونه خوانی و بازبینی ترکیب شده و تحت عنوان نمونه خوانی انجام می شود. هرچند نمونه خوان بین این دو سرویس تمایز قائل شده و نیازها را مرتفع می سازد. ناگفته نماند که بعضی از مترجم های حرفه ای کتاب همزمان کار نمونه خوانی و بازبینی ترجمه خود را انجام می دهند و فایل نهایی ترجمه کتاب برای حروفچینی و مراحل فرآیند چاپ کتاب ارسال می شود.
آیا می توان برای نمونه خوانی از نرم افزار استفاده کرد؟
امروزه نرم افزارهای زیادی تحت عنوان همیار نمونه خوانی، نرم افزار غلط گیری املایی، نرم افزار ویراستاری و تعیین اشتباهات املایی و دستور زبان به بازار معرفی شده است. اما هیچگاه ماشین جایگزین سرویس انسانی نیست و در ترجمه کتاب و مراحل انجام ترجمه کتاب نمی توان به خدمات ماشینی متکی بود.
هرچند غلط گیر برنامه مایکروسافت ورد یک مترجم حرفه ای که بصورت سفارشی برای خود ایجاد کرده است می تواند کمک شایانی در شناسایی و تصحیح غلط های املایی و دستور زبان باشد.
مشخصات یک نمونه خوان حرفه ای چیست؟
نمونه خوان در اصل یک مترجم حرفه ای با توانایی و صلاحیت های ترجمه کتاب است که کار نمونه خوانی ترجمه را به عنوان یک سرویس جنبی انجام می دهد. یک نمونه خوان حرفه ای و موفق دارای صلاحیت های زیر است:
- به زبان متن منبع و متن مقصد تسلط دارد و دو زبانه است
- ترجیحا به حوزه موضوع محتوای کتاب آشنایی داشته، ترجمه تخصصی آن حوزه را انجام می دهد
- به متن منبع و مقصد دسترسی دارد
- زبان مقصد یعنی زبانی که کتاب به آن ترجمه شده است، زبان مادری وی است
- توجه خاصی به جزئیات دارد و می تواند براحتی تمرکز کند
- دانش زبان شناسی و اطلاعات فرهنگی قوی از دو زبان منبع و مقصد دارد
تجربه قبلی نمونه خوانی و همچنین مهارت های کار با کامپیوتر و دانش ابزارهای ترجمه ماشینی (CAT) جدید از مهارت های جنبی مورد نیاز یک نمونه خوان موفق است. وظیفه نمونه خوان تایید آخرین نسخه ترجمه کتاب است، بنابراین کاری حساس داشته و بایستی از دقت بالایی برخوردار باشد.
خلاصه نمونه خوانی ترجمه کتاب
نمونه خوانی یکی از بخش های اساسی در فرآیند ترجمه کتاب و مراحل چاپ کتاب ترجمک می باشد. زمانی که پروژه ترجمه کتاب شروع می شود، مترجم، ویراستار و نمونه خوان تعیین شده و همزمان با هم کار می کنند تا بهترین کیفیت ممکن عرضه شود.
هرچند مترجم های حرفه ای بیوم ترجمه کتاب BTS به تنهایی کار برگردان کتاب به زبان مقصد را انجام داده، به مهارت های کامپیوتری پیشرفته مجهز هستند، نسخه نهایی که مترجم تحویل می دهد، ویراستاری، بازبینی و نمونه خوانی شده است و در صورت لزوم و به انتخاب مشتری برای بازنگری همکار (Peer review) ارسال می شود.
واژه های کلیدی نمونه خوانی ترجمه کتاب
نمونه خوانی ترجمه کتاب، چرا نمونه خوانی ترجمه کتاب مهم است؟، نمونه خوانی چیست و چرا نمونه خوانی نیاز است؟، نمونه خوانی یا بازبینی: تفاوت آنها در چیست؟، آیا می توان برای نمونه خوانی از نرم افزار استفاده کرد؟، مشخصات یک نمونه خوان حرفه ای چیست؟ پایان نامه چیست؟ آیا پایان نامه به نمونه خوانی نیاز دارد؟ نمونه خوانی ترجمه پایان نامه چطور انجام می شود؟ چگونه سفارش نمونه خوانی پایان نامه را ثبت کنیم؟ چگونه نمونه خوانی ترجمه کتاب تخصصی سفارش بدهیم؟